Freedom is being you without anyone’s permission. Vrijheid ervaren in verbondenheid. In de eerste plaats met jezelf en ook met de ander. Dat gaat over contact, over eerlijk zijn, behoeftes uitspreken, grenzen ervaren en aangeven. In deze blog deel ik mijn inspiratie over dit thema. Ik heb veel gehad aan het gedachtegoed van Marshall B. Rosenberg, een model genaamd ‘geweldloze communicatie.’
Vrijheid
Vrijheid beleven is een groot goed. Ik sta regelmatig trainingen te geven bij bedrijven en dan hoor ik mensen zeggen dat ze nog zoveel jaar ‘moeten’, voordat ze met pensioen mogen. Dat weten sommige mensen echt tot de week nauwkeurig te benoemen. Dan bekruipt mij de gedachte dat deze medemens geen vrijheid ervaart. Pas als zij met pensioen mogen, zijn ze vrij… Voor mij is vrijheid een hele belangrijke waarde. Vanuit vrijheid beleef ik autonomie. Vanuit autonomie kan ik regie nemen. En dat zie ik als leiderschap.
Stap 1 naar vrijheid: contact met jezelf
Stap 1 naar vrijheid is voor mij bewustzijn van jezelf, je lijf, je gevoelens, je gedachten. Contact hiermee hebben. Mindfull zijn. Leven in het moment. Dat gaat over lichaamsbewustzijn. En de sleutel hiertoe is voor mij bewust zijn van de kracht van de adem.
Stap 2 naar vrijheid: eerlijk zijn
Stap 2 is eerlijk zijn. Dat is gemakkelijk als het makkelijk gaat, ik me energiek voel, blije gevoelens heb van dankbaarheid en overvloed. Het wordt uitdagender als het donker is. Dat betekent ook de schaduw durven zien. Eerlijk zijn over deze gevoelens van schrik, verdriet, schaamte, angst, donkere gedachten dat ik ‘niet goed genoeg ben’, ‘het me niet gaat lukken’. Deze niet te negeren. Er eerlijk over te zijn dat die er zijn.
Stap 3 naar vrijheid: behoeften ervaren
Stap 3 is voor mij: bewust zijn van mijn onderliggende behoeften. Marshall B. Rosenberg ontwikkelde een model genaamd Geweldloze Communicatie. Dat gaat ervan uit dat een gevoel een signaal is van een onderliggende behoefte. Welke behoefte dient zich aan? Er zijn in dit model 7 clusters van behoeften: Verbinding, Eerlijkheid, Spel, Vrede, Gezondheid, Zingeving, Autonomie. De uitwerking van de clusters kun je hier zien.
Stap 4 naar vrijheid: De juiste strategie
Als ik mijn onderliggende behoefte ken, dan kan ik een strategie bedenken hoe ik in die behoefte kan voorzien. Wellicht kan ik een verzoek doen aan een ander? Wellicht kan ik hulp vragen, steun bij een ander? Wellicht kan ik zorgdragen voor mezelf, door extra aandacht aan ‘selflove’ te besteden?
Stap 5 naar vrijheid: Grenzen aangeven
Vrijheid gaat ook over grenzen aangeven als een ander over grenzen heen gaat. Ook hiervoor geldt: stap 1 contact met jezelf. Je lijf geeft het aan. Je gedachte schreeuwt van ‘nee, dit wil ik niet’. Dat geldt voor alle stappen 1 tot en met 4. Stap 4 is bij mij cruciaal en deze wordt gemakkelijk overgeslagen: eerst aandacht besteden aan mijzelf. Bijvoorbeeld mijn behoefte aan autonomie erkennen, daar ‘ja’ tegen zeggen. Daarna kan ik vanuit kracht mijn grens aangeven aan een ander.
En dan denk je wellicht, daar heb ik op zo’n moment geen tijd voor. Ja, het vraagt veel oefening en training om de stappen 1 t/m 4 in een sneltreinvaart te kunnen doorlopen. Voor mij is het dagelijkse beoefening. En mijn voeding haal ik door regelmatig zelf naar retraites te gaan, zodat ik mijn zaag scherp houd.